نامگذاری شب های دهه اول محرم
دَهِه مُحَرَّم روزهای یکم تا دهم ماه محرم، اولین ماه سال هجری قمری است. در این ده روز، شیعیان به مناسبت شهادت امام حسین(ع) و یارانش در واقعه کربلا، سوگواری میکنند. روز نهم تاسوعا و روز دهم عاشورا نامیده شده است.
به گزارش 9 صبح، هر شب از شب های محرم، به یکی از شهیدان کربلا اختصاص دارد، مداحان در دهه محرم روضه و نوحه مرتبط با نامگذاری شب های محرم را می خوانند.
نامگذاری روزهای دهه
شیعیان در برخی از مناطق شیعهنشین، هر روز از دههی محرم را به نام یکی از شهیدان کربلا عزاداری میکنند و روضهای مناسب آن شخصیت میخوانند. به گفته نویسندگان فرهنگ سوگ شیعی این نامگذاری مستند دینی ندارد و ریشه تاریخی آن نیز مشخص نیست و در مناطق مختلف هم ترتیب متفاوتی دارد.[۱]
اسامی روزها
- شب و روز اول: روضه مسلم بن عقیل
- شب و روز دوم: ورود به کربلا
- شب و روز سوم: روضه رقیه دختر امام حسین(ع)
- شب و روز چهارم: فرزندان حضرت زینب(س)، یا حر بن یزید ریاحی، یا طفلان مسلم یا برخی از اصحاب معروف مثل حبیب بن مظاهر، زهیر و...
- شب و روز پنجم: عبدالله بن حسن یا اصحاب امام حسین(ع)
- شب وروز ششم: قاسم بن حسن
- شب و روز هفتم: علی اصغر و در برخی مناطق حضرت ابوالفضل
- شب و روز هشتم: علی اکبر
- شب و روز نهم: روز نهم تاسوعا است و روضه حضرت ابوالفضل(ع) (عباس بن علی) خوانده میشود.[۲]
- شب و روز دهم: روز دهم روز عاشورا که روضههای مربوط به شخص امام حسین(ع) خوانده میشود.[۳]
- شام روز دهم: شام غریبان، روضه حضرت زینب(ع). معمولا در مراسم شام غریبان چراغها را خاموش میکنند و با نور اندکی مثل نور شمع عزاداری میکنند. در برخی مناطق دستههای عزادار، عَلَم و کتل برنمیدارند و زنجیر و سینه نمیزنند.[۴]
شیرخوارگان حسینی
از سال ۱۳۸۲ شمسی مراسمی با نام همایش شیرخوارگان حسینی و با هدف بزرگداشت علی اصغر فرزند امام حسین(ع) که در شیرخوارگی به شهادت رسیده است برگزار میشود. زمان این مراسم اولین جمعه ماه محرم است. این مراسم نخستینبار در تهران برگزار شد و امروزه در کشورهای شیعهنشین دیگر نیز تشکیل میشود. در این مراسم زنان کودکان خردسال خود را به همراه دارند.
روزهای پس از دهه
- شب و روز یازدهم: حرکت کاروان اسیران کربلا از کربلا به کوفه یا روضه حضرت زینب(س)
- شب و روز دوازدهم: ورود کاروان اسیران کربلا به کوفه، یا روضه امام سجاد(ع)
- شب و روز سیزدهم: حضرت زهرا(س)، کاروان اسرا و وقایع کوفه و مسیر شام[۸]